เมื่อเร็ว ๆ นี่ที่ลานหน้าอาคารโรงเรียนเบ็ญจะมะมหาราชหลังเก่า ถ.อุปราช ต.ในเมือง อ.เมือง จ.อุบลราชธานี กลุ่มสื่อสร้างสุขจังหวัดอุบลราชธานี ร่วมกับโครงการสะพานโดยการสนับสนุนของ USAID

จัดเวทีเสวนาแลกเปลี่ยนระดมความเห็นการอนุรักษ์อาคารโรงเรียนเบญจะมะมหาราช ที่สร้างด้วยไม้ตะเคียนทั้งหลังอายุกว่าร้อยปี ใหญ่ที่สุดในโลก ให้อนุชนรุ่นหลังได้ศึกษา โดยเชิญนักประวัติศาสตร์

สถาปนิก และศิษย์เก่าหลายรุ่นร่วมแสดงความเห็น โดยมีนายสุชัย เจริญมุขยนันท์ และ น.ส.ชนินทร์ญา คำดี เป็นผู้ดำเนินรายการ

ศ.ดร.ประกอบ วิโรจนกูฏ อุปนายกสมาคมศิษย์เก่าโรงเรียนเบ็ญจะมะมหาราช และอดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี กล่าวถึงความเป็นมาของอาคารหลังนี้ว่า เดิมอาคารหลังนี้ ตั้งอยู่หลังอาคารศาลากลางหลังเก่า ที่ถูกเผาจากเหตุการณ์ปี 2553 โดยถูกปล่อยทิ้งร้างนานหลายสิบปี กระทั่งเมื่อปี 2541 มีคนเสนอให้รื้ออาคารออก เพื่อทำเป็นที่จอดรถของหัวหน้าส่วนราชการ แต่นายศิวะ แสงมณี ผู้ว่าราชการจังหวัดอุบลราชธานี สมัยนั้น ซึ่งไม่ใช่ศิษย์เก่าและไม่ใช่คนเมืองอุบลราชธานี ออกมาคัดค้านไม่เห็นด้วย

เพราะต้องการให้เป็นพิพิธภัณฑ์บอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาในอดีตของเมืองอุบลราชธานี ควบคู่ไปกับพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่อยู่ใกล้เคียงกัน

กระทั่งปี 2543 พล.ต.อ.ชิดชัย วรรณสถิตย์ อดีตรองนายกรัฐมนตรี ศิษย์เก่าได้ชักชวนเพื่อนๆ ร่วมหารือที่จะอนุรักษ์อาคารไม้ตะเคียนหลังนี้ไว้ จนถึงปี 2545 กรมศิลปากร จึงขึ้นทะเบียนอาคารให้เป็นโบราณสถานประจำจังหวัด ทำให้ศิษย์เก่าต่างดีใจเป็นอย่างมากว่า ต่อไปไม่มีใครสามารถมารื้ออาคารออกไปได้ จึงได้ช่วยกันเสนอของบประมาณ 13 ล้านบาท ใช้ปรับปรุงบูรณะตัวอาคารให้ดีขึ้นในปี 2551 และทุกฝ่ายมีความเห็นร่วมกันว่า จะใช้อาคารเป็นพิพิธภัณฑ์ประจำเมืองอุบลราชธานี โดยจัดแบ่งพื้นที่ใช้สอย ทั้งการเล่าเรื่องราวในอดีตถึงปัจจุบัน โดยทำเป็นกิจกรรมรายวัน เพื่อให้พิพิธภัณฑ์มีชีวิต ไม่ใช่เป็นสถานที่เก็บของเก่า และให้เยาวชนได้เข้ามาศึกษาอย่างใกล้ชิด ขณะนี้จึงมีการออกแบบแบ่งพื้นที่ใช้สอยให้เหมาะสมกับตัวอาคารและภูมิทัศน์รอบตัวอาคารไปแล้วระดับหนึ่ง พร้อมทั้งจะระดมความเห็นการปรับปรุงต่อสาธารณชนต่อไปด้วย