นายสิทธิ์ จารีลาภรักษา อายุ 56 ปี ผู้ดูแลฟาร์มเพาะลูกไก่พันธุ์เบตง ของนายสมพร ธรรมชาติ อายุ 58 ปี ชาวบ้านหมู่ 7 ต.ยะรม อ.เบตง จ.ยะลา เปิดเผยว่า ขณะนี้ในพื้นที่อ.เบตง จำนวนไก่เบตงลดลงอย่างมาก เนื่องจากชุมชนเมืองส่วนใหญ่เลี้ยงไก่เบตงน้อยลง มีแต่ชุมชนในชนบทที่ยังคงเลี้ยงไก่เบตงอยู่ โดยบางรายได้รับแจกจากส่วนราชการต่างๆ

ส่วนสาเหตุที่ชาวเบตงเลี้ยงไก่เบตงน้อยลง เนื่องจากคนเปลี่ยนอาชีพไปทำธุรกิจค้าขาย อ.เบตง จึงเสี่ยงที่จะสูญเสียพันธุ์ไก่เบตง ภาวะเสี่ยงที่ชาวเบตงจะสูญเสียพันธุ์ไก่เบตงมีหลายประการ นอกจากมีคนเลี้ยงน้อยแล้ว ยังมีปัญหาการขยายพันธุ์ไก่เบตง เพราะการเลี้ยงแบบปล่อยตามธรรมชาติอย่างในปัจจุบัน ทำให้การขยายพันธุ์ยากมาก ขณะที่วิธีการฟักไข่ด้วยตู้ฟักมีโอกาสขยายพันธุ์ได้มากกว่า

“ปัญหาคือรัฐส่งเสริมการเลี้ยงไก่เบตง ทางที่ดีทางรัฐควรหาตลาดส่งขายลูกไก่ให้กว้างขวางมากกว่าปัจจุบัน ช่วยหาอาหารไก่ที่มีต้นทุนต่ำ ค่าใช้จ่ายต่างๆ ให้ถูกลง ขณะนี้ฟาร์มที่ผมดูแลอยู่ มีเงินทุนหมุนเวียนน้อยมาก ทำให้ขาดโอกาสซื้ออาหารไก่ในราคาถูกกว่าท้องตลาดเบตง” นายสิทธิ์กล่าว

สำหรับไก่เบตงเดิมเรียกว่าไก่กวางไส เป็นไก่พื้นเมืองที่คนจีนอพยพจากมณฑลกวางไส สาธารณรัฐประชาชนจีน นำเข้ามาที่อ.เบตง เมื่อประมาณ 80 ปีมาแล้ว ขณะที่ไก่พันธุ์เหลียงซาง และไก่พันธุ์คอล่อน หมดไปจากอ.เบตง ในช่วงคนจีนย้ายถิ่นออกจากหมู่บ้านไปอยู่ในเมือง ต้องเปลี่ยนอาชีพจากการเลี้ยงไก่หรือทำสวนยางพาราไปค้าขาย ปัจจุบันพันธุ์ไก่เบตงที่เหลืออยู่ 2 สีคือ สีแดงกับสีเหลืองทอง มีจุดเด่นตรงหางสั้น หรือไม่มีหาง ไม่มีขนปีก หงอนเป็นกงจักร ขาสีเหลือง ปากเหลือง เนื้อนุ่ม ตัวผู้มีนิสัยดุ

สำหรับไก่เบตงเลี้ยงง่าย สามารถเลี้ยงตามธรรมชาติได้ การเลี้ยงแบบปล่อยให้หากินเองตามธรรมชาติเอง จะให้เนื้อที่มีรสชาติดีกว่าเลี้ยงแบบขังคอกให้อาหารสำเร็จรูป ระยะเวลาการเลี้ยงประมาณ 6–7 เดือนก็สามารถขายได้มีราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 200–220 บาท ตัวผู้อายุประมาณ 5 เดือน จะมีน้ำหนักประมาณ 2–2.5 กิโลกรัม ตัวเมียอายุประมาณ 5 เดือน มีน้ำหนัก 1.5–1.7 กิโลกรัม

สำหรับฟาร์มเพาะลูกไก่เบตงของนายสมพร อยู่ภายใต้กิจกรรมส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมไก่เบตงครบวงจรในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ปี 2552 ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจ ขนาดกลางและขนาดย่อม (สสว.) จ.ยะลา และเทศบาลเมืองเบตง เพื่อการอนุรักษ์พันธุ์ไก่เบตง

ปัจจุบันฟาร์มเพาะลูกไก่เบตงต้นแบบ มีพ่อพันธุ์ประมาณ 60 ตัว และแม่พันธุ์ 260 ตัว แต่ละสัปดาห์จะได้ไข่ไก่ประมาณ 100 ฟอง แต่ละเดือนส่งขายลูกไก่ประมาณ 400–500 ตัว ลูกค้าส่วนใหญ่จะเป็นส่วนราชการต่างๆ และลูกค้าทั่วไป นอกจากนี้ยังส่งออกไปยังจังหวัดต่างๆ เช่น เชียงใหม่ สมุทรปราการ สงขลา สตูล และกรุงเทพฯ เป็นต้น

นอกจากนี้หากนำมาทำอาหาร ไก่เบตงเป็นไก่ที่มีมีเนื้อมาก เนื้อค่อนข้างเหลือง เหนียวนุ่มหอม ไม่ค่อยมีไขมัน ไม่แฉะ รสชาติดี จึงเป็นที่นิยม นำมาทำ ไก่สับ ไก่นึ่ง ไก่ต้ม ตุ๋นยาจีน ข้าวมันไก่ ข้าวหน้าไก่ ฯลฯ